Jak reagować w sytuacji zagrożeń
Informacje o sposobie postępowania w razie zaistnienia zagrożeń.
Opracowanie na podstawie materiałów Rządowego Centrum Bezpieczeństwa [https://rcb.gov.pl/alertrcb/zagrozenia-poradniki]
Opracowanie na podstawie materiałów Rządowego Centrum Bezpieczeństwa [https://rcb.gov.pl/alertrcb/zagrozenia-poradniki]
W czasie burzy najbezpieczniej przebywać wewnątrz budynku.
Uwagi ogólne:
Jeśli jesteś poza domem:
Jeśli jesteś w domu:
Porażenie piorunem - co robić:
Uwagi ogólne:
- nie wychodź z domu, jeśli to nie jest konieczne
- zabezpiecz drzwi i okna oraz przedmioty na parapecie i balkonie
- odłącz od prądu sprzęt domowy
- jeśli jedziesz autem - zjedź na parking z dala od drzew
- jeśli jesteś w górach - jak najszybciej zejdź ze szczytu
- jeśli pływasz - natychmiast wyjdź z wody i oddal się od brzegu
- unikaj otwartych przestrzeni
- nie stój pod jedynym w okolicy drzewem czy masztem
- unikaj dotykania metalowych przedmiotów
- jeśli zauważysz niebezpieczne zdarzenie - dzwoń po pomoc
Jeśli jesteś poza domem:
- jak najszybciej znajdź bezpieczne schronienie,
- unikaj przebywania pod drzewami,
- unikaj przebywania na otwartej przestrzeni,
- jeśli jesteś na otwartej przestrzeni - znajdź, o ile to możliwe, obniżenie terenu i kucnij (nie siadaj i nie kładź się) ze złączonymi i podciągniętymi pod siebie nogami,
- jeżeli pływasz w wodzie lub jesteś na łodzi - wyjdźna brzeg i oddal się od wody,
- unikaj dotykania przedmiotów zrobionych z metalu oraz przebywania w ich pobliżu - mogą "przyciągać" pioruny,
- pozostań w samochodzie (jeżeli jesteś akurat w podróży) - samochód stanowi dobrą ochronę przed uderzeniem pioruna,
- natychmiast przykucnij jeżeli czujesz ładunki elektryczne w powietrzu, a włosy "stają nam dęba",
- osoby przebywające w grupie na otwartej przestrzeni powinny się rozproszyć na odległość kilkudziesięciu metrów, aby w przypadku uderzenia pioruna część grupy mogła udzielić pomocy porażonym,
- jeżeli widzisz zwisające przewody elektryczne, natychmiast powiadom odpowiednie służby. Pod żadnym pozorem do nich nie podchodź.
Jeśli jesteś w domu:
- unikaj używania sprzętów elektrycznych i elektronicznych zasilanych z sieci (suszarki do włosów, miksery itp.) - w przypadku uderzenia pioruna w naziemną sieć elektroenergetyczną, grozi to porażeniem impulsem rozchodzącym się w przewodach instalacji elektrycznej,
- odłącz od sieci elektroniczny sprzęt domowy (sprzęt RTV, komputery) - to uchroni go przed uszkodzeniem w przypadku tzw. przepięcia,
- przygotuj latarkę z bateriami, na wypadek przerw w dostawie prądu,
- jeżeli widzisz iskrzenie domowej instalacji elektrycznej, popalone przewody lub czujesz swąd - wyłącz elektryczność oraz gaz i natychmiast wezwij odpowiednie służby techniczne.
Porażenie piorunem - co robić:
- zbadaj stan ogólny poszkodowanego,
- sprawdź czy oddycha i czy tętno jest wyczuwalne,
- jeżeli u osoby porażonej piorunem doszło do zatrzymania oddechu, jak najszybciej rozpocznij sztuczne oddychanie, natomiast jeżeli tętno nie jest wyczuwalne niezbędne jest rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej czyli zewnętrznego masażu serca.
Wichura - wiatr o prędkości do 88 km/h może łamać drzewa, zrywać dachówki i uszkadzać budynki.
Silna wichura - wiatr wiejący do 102 km/h może zrywać dachy, wyrywać drzewa z korzeniami czy łamać słupy energetyczne.
Wiatr wiejący z prędkością powyżej 103 km/h może stwarzać zagrożenie życia.
Przed wichurą:
Podczas wichury:
Po wichurze:
Silna wichura - wiatr wiejący do 102 km/h może zrywać dachy, wyrywać drzewa z korzeniami czy łamać słupy energetyczne.
Wiatr wiejący z prędkością powyżej 103 km/h może stwarzać zagrożenie życia.
Przed wichurą:
- usuń z parapetów, balkonu, obejścia wszystkie przedmioty, które mogą zostać porwane przez wiatr i stanowić zagrożenie,
- zamknij okna i drzwi, jeżeli istnieje taka potrzeba dodatkowo je zabezpiecz;
- przygotuj oświetlenie zastępcze - latarki z zapasem baterii;
- naładuj telefon komórkowy;
- zapewnij bezpieczeństwo swoim zwierzętom, zwłaszcza tym przebywającym na zewnątrz;
- znajdź bezpieczne miejsce dla swojego pojazdu - nie parkuj w pobliżu drzew, reklam, szyldów i słupów trakcji energetycznej.
Podczas wichury:
- nie wychodź na zewnątrz, jeżeli nie jest to niezbędne;
- jeżeli jesteś poza domem, poszukaj bezpiecznego schronienia;
- nie zatrzymuj się pod drzewami, wyłącz gaz i elektryczność, aby ograniczyć niebezpieczeństwo powstania pożaru;
- nie korzystaj z windy, ponieważ w przypadku zaniku zasilania istnieje ryzyko uwięzienia;
- zachowaj szczególną ostrożność podczas jazdy samochodem, po pierwsze ze względu na mogące się łamać konary, po drugie - przy wyjeździe z osłoniętej drogi na otwartą przestrzeń istnieje ryzyko zdmuchnięcia samochodu.
Po wichurze:
- poinformuj odpowiednie służby (straż pożarną, policję, pogotowie energetyczne, gazowe, itp.) o zdarzeniach, które mają znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi;
- pomóż osobom rannym i poszkodowanym - udziel im pierwszej pomocy;
- uważaj na leżące lub zwisające przewody elektryczne, pod żadnym pozorem ich nie dotykaj i nie próbuj ich samodzielnie usuwać;
- zrób zdjęcia zniszczeń w Twoim domu (budynku i wyposażenia), gdyż mogą stanowić dowód w procedurze odszkodowawczej;
- wezwij służby techniczne, uprzednio wyłączając gaz i elektryczność w przypadku gdy zobaczysz iskrzenie instalacji elektrycznej, popalone przewody lub też poczujesz swąd spalonej instalacji.
W razie zagrożenia powodziowego śledź na bieżąco prognozy, komunikaty i ostrzeżenia hydrologiczne i meteorologiczne wydawane przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodne.
- słuchaj komunikatów o zagrożeniu i sposobach postępowania w lokalnym radiu lub telewizji;
- jeśli to możliwe, odeślij dzieci i osoby starsze w bezpieczne miejsce np. do znajomych czy rodziny;
- upewnij się, że wszyscy członkowie rodziny, zwłaszcza dzieci, wiedzą co robić w razie powodzi, ustal sposoby kontaktowania się, drogi ewakuacji;
- naucz członków rodziny odłączania źródeł energii, gazu i wody;
- przenieś wartościowe rzeczy na górne kondygnacje budynku;
- zadbaj o to, by telefon komórkowy cały czas był w pełni naładowany;
- przygotuj w bezpiecznym miejscu lekarstwa, dowody tożsamości, kosztowności, pieniądze, dokumenty dotyczące domu i posiadanych gruntów, dokumentację działalności gospodarczej i polisy ubezpieczeniowe;
- zaopatrz dom w niezbędną ilość żywności o długiej ważności do spożycia, wodę i przygotuj odpowiednią odzież, latarki, koce i środki higieniczne;
- pojazdy z terenu posesji przestaw w niezagrożone powodzią miejsca;
- zabezpiecz budynek i przygotuj worki z piaskiem;
- przygotuj zwierzęta hodowlane do ewakuacji, porozmawiaj z sąsiadami o pomocy przy załadunku;
- rozważ ewakuację zwierząt zaraz po ogłoszeniu alarmu powodziowego. Taka ewakuacja jest zawsze dużo trudniejsza niż ewakuacja ludzi i zajmuje dużo czasu. Sprzęt pływający w dyspozycji straży pożarnej i wojska bardzo często nie nadaje się do ewakuacji dużych zwierząt;
- karmę dla zwierząt przenieś w niezagrożone zalaniem miejsce;
- zabezpiecz substancje niebezpieczne - pestycydy, środki owadobójcze, farby, lakiery, rozpuszczalniki i inne środki chemiczne;
- zabezpiecz zbiorniki z olejem, paliwem;
- jeśli masz sprzęt pływający (pontony, łodzie itp.), utrzymuj go w sprawności i używaj go wyłącznie podczas zagrożenia życia;
- przygotuj się do ewakuacji. Pozostawanie na zalanym terenie to ogromne ryzyko: oprócz zagrożenia utonięciem, należy liczyć się z chorobami zakaźnymi, brakiem prądu, wody i kanalizacji; po odmowie ewakuacji otrzymanie niezbędnej pomocy na czas może nie być możliwe.
Wypoczynek nad wodą - ogólne zasady bezpieczeństwa:
- nigdy nie wchodź do wody po alkoholu i środkach odurzających
- nie skacz do wody w nieznanych miejscach
- pływaj tylko w miejscach do tego wyznaczonych
- stosuj się do poleceń ratownika
- nie wbiegaj do wody rozgrzanym
- nie wypływaj na materacu daleko od brzegu
- nie pływaj bezpośrednio po posiłku
- załóż kapok na łódce, kajaku i rowerze wodnym
O upale mówimy wówczas, gdy temperatura powietrza przy powierzchni ziemi przekracza 30 st. C.
Uwagi ogólne:
Ochrona:
Dzieci:
Seniorzy:
Uwagi ogólne:
- ogranicz przebywanie w pełnym słońcu
- pij dużo niegazowanej wody
- jeśli nie musisz - nie wychodź z domu
- noś nakrycie głowy
- stosuj kremy z filtrem UV
- unikaj wysiłku fizycznego
- nie zostawiaj dzieci i zwierząt w aucie
- nie pij alkoholu (odwadnia organizm)
- w ciągu dnia zamknij i zasłoń okna
- noś lekką i przewiewną odzież
Ochrona:
- ogranicz opalanie - zbyt długie przebywanie na słońcu jest szkodliwe dla organizmu; należy przebywać na słońcu nie dłużej niż maksymalnie 2 godz. stosując przy tym kremy ochronne;
- dzieci i osoby starsze nie powinny wychodzić z domu, a jeżeli jest to niezbędne, to koniecznie z nakryciem głowy;
- w ciągu dnia zamykaj w domu okna i żaluzje, by ograniczyć napływ gorącego powietrza do pomieszczeń;
- unikaj forsownego wysiłku fizycznego w najgorętszej porze dnia;
- pod żadnym pozorem nie wolno zostawiać dzieci i zwierząt w zaparkowanym pojeździe. Temperatura w nagrzanym samochodzie może dochodzić do 50-60 st. C;
- nosić lekką i przewiewną odzież z tkanin naturalnych, w jasnych kolorach;
- nawadniać organizm – pić dużo wody, najlepiej niegazowanej;
- unikać picia kawy oraz napojów zawierających duże ilości cukru;
- osoby przyjmujące leki, powinny być w kontakcie z lekarzem, aby sprawdzić jaki wpływ mają one na termoregulację i równowagę wodno-elektrolitową;
- jeśli odczuwamy zawroty głowy, osłabienie, niepokój lub dotkliwe pragnienie i ból głowy, należy skontaktować się z dyspozytorem medycznym, dzwoniąc pod numer alarmowy. Jeśli to możliwe należy przenieść się w chłodne miejsce;
- unikać skrajnych zmian temperatur – osoby, które pracują w klimatyzowanych pokojach nie powinny od razu wychodzić na zewnątrz, gdzie panuje upał – może to spowodować szok termiczny, zwłaszcza u starszych i bardzo młodych ludzi;
- będąc nad wodą należy pamiętać, że nie wolno gwałtownie wchodzić do niej bezpośrednio po opalaniu – zanim zaczniemy pływać, należy opłukać ciało wodą, do której wchodzimy i dopiero wtedy powoli się w niej zanurzyć;
- będąc w podróży, należy częściej robić przerwy i odpoczywać w zacienionych miejscach, by złagodzić negatywny wpływ wysokich temperatur na koncentrację;
- w upalne dni należy przygotowywać lekkie posiłki, bazujące na owocach i warzywach, które dostarczają organizmowi niezbędnych składników mineralnych i witamin, a unikać tłustych, smażonych i wysokokalorycznych dań, które dodatkowo obciążają i tak zmęczony upałem organizm;
- unikać spożywania alkoholu, ponieważ sprzyja to odwodnieniu organizmu
Dzieci:
- ubierać dziecko w lekką, przepuszczającą powietrze, jasną odzież oraz zakładać mu czapeczkę z daszkiem;
- chronić dziecko przed słońcem, m.in. używając parasolki nad wózkiem nawet wtedy, kiedy ten stoi w ocienionym miejscu;
- podawać dziecku letnie, lecz nie zimne napoje, w szczególności ziołowe i/lub owocowe herbatki, a także wodę mineralną lub sok;
- kąpać dziecko w letniej (nie zimnej) wodzie;
- nie należy nosić dziecka w nosidełku, gdyż w upalne dni może być mu niewygodnie i gorąco;
- przed wyjściem z dzieckiem na spacer, należy zabrać ze sobą nawilżone chusteczki oraz butelkę z napojem;
- smarować dziecko kremami z wysokim filtrem;
- nie należy wychodzić z dzieckiem na zewnątrz w porze, kiedy jest najbardziej gorąco;
- wysokie temperatury sprzyjają rozwojowi bakterii salmonelli, dlatego też należy unikać pokarmów z surowych jajek, a także często myć dokładnie ręce.
Seniorzy:
- osoby starsze zwykle przyjmują większe ilości leków. Podczas upałów, gdy organizm się odwadnia, stężenie leków w organizmie może się zwiększyć nawet do zagrażającego życiu. W związku z tym powinny one bardzo uważnie monitorować swoje samopoczucie, a przede wszystkim stosować się do zaleceń związanych z postępowanie podczas upałów.
Uwagi ogólne:
- zrezygnuj ze spacerów na powietrzu
- zrezygnuj z uprawiania sportu na zewnątrz
- ogranicz wietrzenie pomieszczeń
- wybierz komunikację publiczną zamiast własnego samochodu
- jeśli cierpisz na choroby krążenia lub układu oddechowego - skontaktuj się z lekarzem
- nie pal śmieci w piecu
Czad to nazwa zwyczajowa tlenku węgla. Jest gazem bardzo niebezpiecznym ponieważ jest niewyczuwalny zmysłami człowieka (bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku). Powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych.
Czad blokuje dostęp tlenu do organizmu, ponieważ łatwiej niż tlen łączy się z hemoglobiną.
Uwagi ogólne:
Objawy zatrucia tlenkiem węgla zależne są od jego stężenia we wdychanym powietrzu. Do najważniejszych objawów, które mogą mieć różne natężenie, należą:
Okoliczności powstawania czadu i ryzyka zatruciem:
Zagrożenie zatruciami tlenkiem węgla nasila się w okresie jesienno-zimowym, gdy następuje sezon ogrzewania mieszkań i innych pomieszczeń. Przyczyną zatrucia czadem w większości przypadków są:
Ochrona przed zatruciem:
Czad blokuje dostęp tlenu do organizmu, ponieważ łatwiej niż tlen łączy się z hemoglobiną.
Uwagi ogólne:
- nie zaklejaj i nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych
- sprawdź szczelność przewodów kominowych
- wietrz pomieszczenia, w których korzystasz z piecyków, kuchenek czy term gazowych
- sprawdzaj wentylacje pomieszczeń, zwłaszcza łazienek
- zainstaluj czujniki alarmowe wykrywające tlenek węgla
Objawy zatrucia tlenkiem węgla zależne są od jego stężenia we wdychanym powietrzu. Do najważniejszych objawów, które mogą mieć różne natężenie, należą:
- ból głowy;
- zaburzenia koncentracji;
- zawroty głowy;
- osłabienie;
- wymioty;
- konwulsje, drgawki;
- utrata przytomności;
- śpiączka;
- zaburzenia tętna;
- zwolniony oddech.
Okoliczności powstawania czadu i ryzyka zatruciem:
Zagrożenie zatruciami tlenkiem węgla nasila się w okresie jesienno-zimowym, gdy następuje sezon ogrzewania mieszkań i innych pomieszczeń. Przyczyną zatrucia czadem w większości przypadków są:
- wadliwe lub niesprawne urządzenia grzewcze;
- niewłaściwa eksploatacja urządzeń grzewczych;
- niesprawne przewody kominowe w budynków;
- niedrożna wentylacja pomieszczeń;
- pożary.
Ochrona przed zatruciem:
- przeprowadzać kontrole techniczne, w tym sprawdzać szczelności przewodów kominowych i systematycznie je czyścić;
- systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do kratki;
- nie zaklejać i nie zasłaniać kratek wentylacyjnych;
- upewnić się, że użytkowane piecyki, kuchenki czy termy gazowe są sprawne; używać ich zgodnie z instrukcją producenta;
- w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania systemów wentylacji pomieszczeń, ponieważ okna wykonane w nowych technologiach zapewniają dużą szczelność;
- często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien;
- zainstalować czujniki alarmowe wykrywające tlenek węgla w pomieszczeniach, w których odbywa się proces spalania;
- w wypadku zaobserwowania objawów takich jak duszności, ból i zawroty głowy, nudności, a istnieją przesłanki, że mogą być one wynikiem zatrucia czadem, natychmiast przewietrzyć pomieszczenie i zasięgnąć porady lekarskiej.
Burza
W czasie burzy najbezpieczniej przebywać wewnątrz budynku.
Uwagi ogólne:
Jeśli jesteś poza domem:
Jeśli jesteś w domu:
Porażenie piorunem - co robić:
Uwagi ogólne:
- nie wychodź z domu, jeśli to nie jest konieczne
- zabezpiecz drzwi i okna oraz przedmioty na parapecie i balkonie
- odłącz od prądu sprzęt domowy
- jeśli jedziesz autem - zjedź na parking z dala od drzew
- jeśli jesteś w górach - jak najszybciej zejdź ze szczytu
- jeśli pływasz - natychmiast wyjdź z wody i oddal się od brzegu
- unikaj otwartych przestrzeni
- nie stój pod jedynym w okolicy drzewem czy masztem
- unikaj dotykania metalowych przedmiotów
- jeśli zauważysz niebezpieczne zdarzenie - dzwoń po pomoc
Jeśli jesteś poza domem:
- jak najszybciej znajdź bezpieczne schronienie,
- unikaj przebywania pod drzewami,
- unikaj przebywania na otwartej przestrzeni,
- jeśli jesteś na otwartej przestrzeni - znajdź, o ile to możliwe, obniżenie terenu i kucnij (nie siadaj i nie kładź się) ze złączonymi i podciągniętymi pod siebie nogami,
- jeżeli pływasz w wodzie lub jesteś na łodzi - wyjdźna brzeg i oddal się od wody,
- unikaj dotykania przedmiotów zrobionych z metalu oraz przebywania w ich pobliżu - mogą "przyciągać" pioruny,
- pozostań w samochodzie (jeżeli jesteś akurat w podróży) - samochód stanowi dobrą ochronę przed uderzeniem pioruna,
- natychmiast przykucnij jeżeli czujesz ładunki elektryczne w powietrzu, a włosy "stają nam dęba",
- osoby przebywające w grupie na otwartej przestrzeni powinny się rozproszyć na odległość kilkudziesięciu metrów, aby w przypadku uderzenia pioruna część grupy mogła udzielić pomocy porażonym,
- jeżeli widzisz zwisające przewody elektryczne, natychmiast powiadom odpowiednie służby. Pod żadnym pozorem do nich nie podchodź.
Jeśli jesteś w domu:
- unikaj używania sprzętów elektrycznych i elektronicznych zasilanych z sieci (suszarki do włosów, miksery itp.) - w przypadku uderzenia pioruna w naziemną sieć elektroenergetyczną, grozi to porażeniem impulsem rozchodzącym się w przewodach instalacji elektrycznej,
- odłącz od sieci elektroniczny sprzęt domowy (sprzęt RTV, komputery) - to uchroni go przed uszkodzeniem w przypadku tzw. przepięcia,
- przygotuj latarkę z bateriami, na wypadek przerw w dostawie prądu,
- jeżeli widzisz iskrzenie domowej instalacji elektrycznej, popalone przewody lub czujesz swąd - wyłącz elektryczność oraz gaz i natychmiast wezwij odpowiednie służby techniczne.
Porażenie piorunem - co robić:
- zbadaj stan ogólny poszkodowanego,
- sprawdź czy oddycha i czy tętno jest wyczuwalne,
- jeżeli u osoby porażonej piorunem doszło do zatrzymania oddechu, jak najszybciej rozpocznij sztuczne oddychanie, natomiast jeżeli tętno nie jest wyczuwalne niezbędne jest rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej czyli zewnętrznego masażu serca.
Wichura
Powódź
Wypoczynek nad wodą
Upał
Smog
Czad
Informacje na podstawie poradników Rządowego Centrum Bezpieczeństwa - https://rcb.gov.pl/alertrcb/zagrozenia-poradniki
Reklama